مقدمه‌

پس از عاشورا معیارهای تازه‌ای برای پاسداری از" حیثیت خون " یعنی ذهن کربلایی داشتن‌، حرف عاشورایی زدن و از میان رنگ‌ها "سرخ " را به رسمیت شناختن‌!...
قرار قبلی شیطان ترس بود و زبونی و زردی‌، اما پای "پدیدار شد خون حسین " که به میان آمد همه چیز دگرگون شد. همین که تا دیروز حرکت و هویت نداشت امروز شد"خون خدا" یک باره از خاک به خدا رسید.
پیش از این محراب پدر، قتل گاه شده بود و اکنون قتل گاه پسر محراب‌!...
در قرارگاه خون‌، هسته‌های مقاومت را به بار می‌نشانند، اگر "ماندن " آدمی را به واماندگی بکشاند چاره‌ای نمی‌ماند مگر "رفتن‌"، طرح کربلا برای تغییر دادن سرنوشت زمین است‌. این طرح را همیشه باید مطرح کرد.
زیارت عاشورا را هر روز باید خواند، همه چیز از یک نقطه شروع می‌شود، این‌طرح‌، شرح می‌خواهد. کربلا زمین نیست زمینه است‌! جرأت ادامه حیات انقلابی‌، دل‌سنگ را هم آب می‌کند، از خاک به خدا درست یک کربلا راه است‌، با قدری مقاومت همه‌چیز درست می‌شود....
درود و سلام خدا بر پیامبر بزرگ اسلام محمد مصطفی (ص) باد که مژده نجات بشر را با خود به ارمغان آورد و راه صلاح و سعادت را به او باز نمود و آزادگی و سربلندی دنیا و آخرت را نصیب مؤمنان نمود و بر خاندان پاکش که معلمان بشر و الگوهای انسان کامل و رهروان و رهبران راه بهشتند؛ به ویژه بر سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (ع).
در طول تاریخ‌، بشر جنگ‌ها و قیام‌های فراوانی را به خود دیده است که هر یک از آنها با انگیزه و هدف خاص رهبران آن به پیروزی و یا شکست انجامیده است‌. اما در این میان نهضت عاشورا از آن جهت که انگیزه و هدف قیام برقراری عدالت‌، مساوات و اجرای احکام اسلام (اسلام ناب محمدی (ص)) بوده است‌، دارای ارزش و جایگاهی والاست و همین امر، کربلا را به دانشگاه عشق‌، ایمان‌، جهاد و شهادت تبدیل کرده است‌.
انقلاب‌های بزرگی که در طول تاریخ بر ضد استعمار انجام گرفته با الگوبرداری ازقیام عاشورا، انگیزه‌های جهاد و جانبازی را در خود تقویت کرده است‌. در این مقاله تلاش شده با آشنایی اهداف و انگیزه قیام عاشورا تأثیر و نقش این نهضت بزرگ را بر روی انقلاب اسلامی‌، دفاع مقدس‌، مقاومت جنوب لبنان و انتفاضه فلسطین بررسی کنیم‌. اما از آن جا که بر هر فردی لازم است به گونه‌ای عشق فطری خود را به ارباب و سرور خویش ابراز کند، این کوچک‌ترین خادمان آن درگاه نیز ثمره تلاش ناقابل خود را به روح بزرگش هدیه می‌کنند و امیدوارند آن امام کریم این هدیه ناچیز را بپذیرد چرا که‌: "ان‌َّ الهدایا علی‌قدر مُدیها".

قیام عاشورا

اسلام پیروز است و شکست در آن راه ندارد. در همه تاریخ این حسین (ع) است که پیروز بوده و این اوست که قلب‌هارافتح کرده است‌. ندای یاری خواهی حسین (ع) را اگر خوب گوش بسپاری و دل را مهیا کنی در همه لحظات زمان جاری است‌. از هر نژاد،مذهب‌، قوم و قبیله‌ای که باشی آن را خواهی شنید. ندای عاشورا همان بانگی است که تاریخ و سرگذشت انسان با آن معنا می‌شود. این صدا در زمزمه درختان‌، در رعد، در تابش آفتاب و در تشهدی که شهید می‌گوید شنیده می‌شود. تنها کافی است که دل فرا چنگ بسپاری و آن گاه خواهی شنید:"یا حسین‌". حسین (ع) جز برای یاری خدا قیام نکرد.

انگیزه قیام امام حسین‌

انگیزه قیام امام حسین (ع) به عبارت "اِنَّما خرجت لطلب الاصلاح فی امه جدی‌" باز می‌گردد، مراد حضرت از این تعبیر، اصلاح بدعت‌ها و زشتی‌هایی است که به نام اسلام و حکومت دینی پس از رحلت پیامبر و شهادت حضرت امیر (ع) بر جامعه اسلامی تحمیل شده است‌.هدف امام حسین (ع) بازگشت به سیره پیامبر اکرم (ص) است‌. به عبارت دیگر: هدف قیام اصلاح طلبانه حضرت بازگشت به اسلام ناب محمدی بوده‌است‌. بنابراین اصلاح‌طلبی باید توأم با اعتقاد به خدا و در واقع در جهت اهداف الهی‌باشد.
ایشان هنگام برخورد بالشکریان حربن یزید به آنها فرمود: "ای مردم‌! به راستی که رسول (ص) فرمود: کسی که سلطان ستم‌گری راببیند که حرام خدا را حلال دانسته و پیمان خدا را بشکند و با سنت رسول خدا (ص) مخالف بوده و در میان بندگان خدا به گناه و دشمنی عمل کند و با این حال با رفتار و گفتار خود به مخالفت با او برنخیزد بر خدا حق است که او را به جایگاه بد همان ظالم در آورد."

نهضت امام حسین انقلابی آگاهانه و از روی هدف‌

آیا جریان انقلاب امام حسین (ع) انفجاری بود؟ یک کار ناآگاهانه ناشی از اثر فشارهای زیاد در دوران معاویه و یزید؟
در پاسخ باید بگوییم‌: نه‌، زیرا گفته‌ها و نامه‌های رد و بدل شده میان او و معاویه و بعد از معاویه با یزید و سخنرانی‌های ایشان در مواقع مختلف نشان می‌دهد که تشکیل این نهضت در کمال آگاهی بوده است‌. انقلابی اسلامی‌، نه انفجاری‌!
از جمله خصوصیت امام حسین (ع) این است که در برخورد با اصحاب و یارانش اجازه نمی‌دهد که انقلاب چهره‌ای انفجاری داشته باشد، به این دلیل که چرا امام‌حسین (ع) در هر فرصت قصد مرخص کردن اصحابش را دارد؟ چرا مکرر به آنها تذکر می‌دهد که در این‌جا آب و نانی نیست‌، بلکه پای مرگ در میان است‌؟ حتی در شب عاشورا نیز چنین می گوید: من اصحابی از اصحاب خود بهتر و فاضل‌تر سراغ ندارم‌. از همه شما تشکر می‌کنم‌، اینها با کسی جز من کاری ندارند. شما اگر می‌خواهید، بروید.رهبری که بخواهد از ناراحتی و نارضایتی مردم در جهت انقلاب استفاده کند چنین حرفی نمی‌زند، بلکه باید از "شرعی بودن‌" آن سخن می‌گفت‌. البته تکلیف‌، شرعی بود، اما امام‌(ع) قصدشان این بود که این تکلیف شرعی را باز در نهایت "آزادی‌" انجام بدهند.

عوامل نهضت کربلا

زمینه‌ها و عواملی که آن نهضت عظیم را به وجود آوردند و آن فاجعه غم‌انگیز را رقم زدند عبارتند از:
1 ـ زمامدار جامعه اسلامی‌، نه تنهاشرایط لازم برای تصدی منصب حکومت را نداشت که متظاهر به فسق و فساد بود.
2 ـ ارزش های معنوی از یاد رفته بود. مدیریت فکری و سیاسی در جامعه به عهده کسانی بود که به مفاهیم اخلاقی پایبند نبودند.
3ـ حکومت فاقد قواعد ومعیار بود،درنتیجه ظلم و تبعیض به غایت خود رسیده بود.
4ـ بدعت ها و پیرایه‌های بسیاری در دین راه یافته و مذهب وسیله تأمین خواسته‌های حکام و مفسدان شده بود.
5ـ دنیا مداری و مادی گرایی‌، آخرت را از یادها زدوده بود.
6ـ رعب و دنیاپرستی هم چون بیماری‌، متدینان رازبون و زمین‌گیر ساخته و دلیری و رادمردی تنها در اسطوره‌ها به جای مانده بود.
بنابراین اصول جامعه‌ای که پیامبر اکرم (ص) تأسیس کرده بود، به راه فنا می‌رفت و سنت‌ها و ارزش‌های دینی به فراموشی سپرده می‌شدند.
امام (ع) هنگامی که مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد در نامه‌ای که به مردم آن دیار مرقوم می‌دارد در محکومیت یزید و در حقانیت خویش چنین می‌نویسد: به جان خودم سوگند! امام و رهبر نیست مگر کسی که به کتاب خدا عمل کند و به عدل قیام نموده و این حق متدین باشد و جان خود را در راه خدا در گرو بگذارد.

نقش امر به معروف و نهی از منکر در ارزش بخشیدن به نهضت حسینی‌

امر به معروف و نهی ازمنکر یگانه اصلی است که ضامن بقای اسلام است‌. علتی که به این نهضت‌، شایستگی‌ای داده که برای همیشه در پیشانی تاریخ بدرخشید و برای همیشه زنده بماند،اسلام است‌.
امام حسین (ع) در وصیت نامه خود به محمد بن حنیفه راز قیامشان را چنین بیان می‌کند:(ایشان ابتدا به یگانگی خدا و رسالت پیغمبر (ص) شهادت می‌دهند چون امام می‌دانست که بعد عده‌ای خواهند گفت حسین (ع) از دین جدش خارج شده است‌) اینها اگر ازمن بیعت هم نخواهند ساکت نخواهم نشست‌. مردم دنیا بدانند حسین بن علی (ع)، طالب مقام و ثروت نبود. مرد مفسد و اخلال‌گری نبود. ظالم و ستم‌گر نبود او یک انسان مصلح بود".
"و لا مفسداً و لا ظلماً انّما خرجت لطلب الاصْلاح فی امه جدی‌..."
این روح از روز اول تا خطبه آخر در وجود مقدس ایشان متجلی بود. به قول خودش جزء خون و حیاتش شده بود. امکان نداشت از حسین (ع) جدا شود.
وقتی قرآن کریم بعضی از جوامع گذشته را یاد کرده و می‌گوید اینها متلاشی و هلاک شدند و تباه و منقرض گردیدند، می‌فرماید: به موجب این‌که در آنها نیروی اصلاح نبود، نیروی امر به معروف و نهی از منکر نبود.

نهضت حسینی‌؛ حماسه‌ای مقدس‌

حماسه مقدس از آن کسی است که روحش برای خود موج نمی‌زند، برای نژاد وملت خود موج نمی‌زند، او اساساً چیزی را نمی‌بیند، بلکه تنها حق و حقیقت را می‌بیند.
دومین جهت تقدس این‌گونه قیام‌ها این است که در شرایط خاصی که هیچ کس گمان وقوع آن را نمی‌برد قرار گرفته است و یک مرتبه یک فضای بسیار تاریک و ظلمانی را روشن می‌کند، شعله‌ای در یک ظلمت مطلق‌. کلام و سخنی در یک خاموشی مرگ‌بار.
سومین تقدس نهضت حسینی این است که در آن رشد و بینشی نیرومند وجود دارد و قیام کننده چیزی را می‌بیند که دیگران نمی‌بینند.

ویژگی‌های شهدای کربلا

چهار عامل‌: عشق به ولایت و امامت‌، اعتقاد راسخ به سعادت اخروی‌، قدرت‌
تمییز جریان حق و باطل و تبری جستن از دشمنان امام حسین (ع)، از مهم ترین ویژگی‌هایی بودند که شهدای کربلا را از سایر مردم در رسیدن به فوزِ شرکت در حماسه حسینی متمایز ساختند.

جدایی دین از سیاست در عصر یزید

قیام و خیزش سال شصت و یک هجری با زعامت امام حسین (ع)، در هم شکستن تندیس‌ِ پاگرفته رذالت در پوشش فضیلت است‌. نتیجه "جدایی دین از سیاست‌"در مفهوم اصیل آن‌، مناسبات اجتماعی را ناعادلانه نموده است و جامعه اسلامی آن عصررا در درون یک مرزبندی جدید، قرار داده است‌. یزید با چنین حرکتی‌، (جدایی دین از سیاست‌) هم خود و اطرافیان را غیر انسانی نموده است و هم برای آزاد مردان نقشه دارد تاآنها را در شعاع مناسبات جدید از نهضت خارج سازد. امام حسین (ع) در پی آن است که وضع موجود را تحمل نکند و سیاست و ولایت را در تار و پود جوهر دین بازتاب دهد و پیکره بی رمق و افسرده دین را با انوار ولایت و سیاست گرمی بخشد.
از دیدگاه امام خمینی (ره‌) جنبه سیاسی قیام عاشورا به قدری اهمیت دارد که امام (ع) برای رسیدن به اهداف سیاسی خود از جان و مال می‌گذردو به قیام خونین دست می‌زند. در واقع می‌توان گفت حرکت حسین بن علی (ع) بذر انقلاب و قیام را در دل مسلمانان کاشته است تا هر زمان نیاز به انقلاب و خیزش احساس شود مردم مسلمان به تأسی از مقتدا و امام بر حقشان دست به انقلاب بزنند.

نوشته شده در چهارشنبه 89/10/1ساعت 1:14 صبح توسط حمید امامی نظرات ( ) |